Dzienna kapitalizacja odsetek a podatek Belki

Fenomen lokat z dzienną kapitalizacją odsetek dobiega końca a ja właśnie zdałem sobie sprawę z tego, że praktycznie nie poruszyłem tego tematu. Lepiej zatem późno niż wcale. Niniejszy wpis raczej nie przyda się osobom posiadającym nadwyżki finansowe, ale jak najbardziej wpisuje się w tematykę matematyki finansowej i może stanowić podstawę do różnorodnych rozważań w tym temacie.

Podatek Belki to potoczna nazwa obowiązującego od 2004 roku podatku od dochodów kapitałowych. Podatek ten został wprowadzony w czasach, gdy szefem Ministerstwa Finansów był prof. Marek Belka, stąd też jego potoczna nazwa. Przedmiotem opodatkowania są przychody z kapitałów pieniężnych, czyli m. in. odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych, odsetki od pożyczek, odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych itd. (zgodnie z art. 17 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Podatek ten pobierany jest przez płatnika w formie ryczałtowej i wynosi 19%.  Co ważne, płatnikiem rzadko jest obywatel, najczęściej jest nim bank wypłacający odsetki czy też spółka wypłacająca dywidendę. Pobranego ryczałtowo podatku nie rozlicza się już w rocznej deklaracji podatkowej.

Wiemy już zatem czym jest podatek Belki, ale skąd się wziął fenomen lokat z dzienną kapitalizacją odsetek i dlaczego są (były) one korzystniejsze od tradycyjnych lokat? Wynika to z zasad obliczania samego podatku, dokładniej zaś ze sposobu zaokrąglania kwot do pełnego złotego. I tak, jeżeli jednorazowe zyski nie przekraczają 2,49 zł, podatek wynosi 0 zł. Przeanalizujmy to dokładnie – przy tej kwocie podstawą do opodatkowania jest kwota 2 zł. 19% z 2 zł daje 0,38 zł i jest to należna fiskusowi taksa. Ponieważ jednak i tę kwotę zaokrąglamy do pełnego złotego, podatek odprowadzany do fiskusa wynosi 0 zł. I właśnie to zostało zmienione przez Ministerstwo Finansów. Zamiast dotychczasowego zaokrąglenia do pełnego złotego wprowadzone zostaje zaokrąglenie do pełnego grosza. Podatek od odsetek w wysokości 2,49 zł wyniesie zatem 0,47 zł. Nieco rzadziej mówiło się o tym, że metodologia zaokrąglania kwot do pełnego złotego czasem była korzystna dla fiskusa. Załóżmy, że odsetki od lokaty wyniosły 2,50 zł. Przy tej kwocie podstawą do opodatkowania jest kwota 3 zł. 19% z 3 zł daje 0,57 zł, co po zaokrągleniu oznacza konieczność odprowadzenia do fiskusa 1 zł podatku. Zamiast zakładanych 19% dawało to w rzeczywistości aż 40%!

Przykład 1:
Kowalski posiada 10 000 zł oszczędności, które chciały wpłacić na miesięczną lokatę bankową. Bank proponuje oprocentowanie w wysokości 6%. Oblicz wysokość odsetek jakie dostanie Kowalski przy uwzględnieniu dziennej (przed zmianami w ordynacji podatkowej) i miesięcznej kapitalizacji odsetek.

Najpierw policzymy jakie zyski Kowalskiemu przyniesie lokata bez podatku Belki. Skorzystamy z wzoru omówionego wcześniej. Sprawdźmy ile wynoszą dzienne odsetki by mieć pewność, że podatek Belki nie zostanie pobrany.

FV = 10 000 * (1 + 0,06/365)
FV = 10 001,64 zł

Ponieważ dzienne odsetki z lokaty wynoszą ok. 1,64 zł, podatek Belki nie jest pobierany. Liczymy zatem miesięczny zysk z inwestycji.

FV = 10 000 * (1 + 0,06/365)^30
FV = 10 000 * 1,0049432795
FV = 10 049,43 zł

Ponieważ podatek Belki nie będzie pobierany Kowalski zyska 49,43 zł.

Sprawdźmy teraz ile zarobi Kowalski na miesięcznej lokacie tradycyjnej. Także w tym przypadku skorzystamy z wzoru omówionego wcześniej.

FV = 10 000 * (1 + 0,06/12)
FV = 10 000 * 1,005
FV = 10 050 zł

Odsetki od miesięcznej lokaty wynoszą 50 zł. Odejmijmy od tego 19% podatek.

P = 50 * 0,19
P = 9,50 zł

Po zaokrągleniu daje to 10 zł, które bank musi odprowadzić do fiskusa za Kowalskiego. Realnie zatem Kowalski zarobi 40 zł. Co warte uwagi realnie podatek wyniesie 20% zamiast 19% (10 zł / 50 zł).

Dzięki dziennej kapitalizacji odsetek i zasadzie zaokrąglania kwot do pełnego złotego Kowalski otrzymałby zyskałby ponad 9 zł.

Uwaga – w zadaniu przyjęto dodatkowe założenia:
– miesiąc ma 30 dni a rok 365 dni;
– odsetki w lokacie z dzienną kapitalizacją odsetek są codziennie naliczane do kapitału.
Oba te założenia różnie wyglądają w poszczególnych bankach (np. rok może mieć 360 lub 366 dni).

Zostaw komentarz


Podpowiedź - możesz użyć tych HTML tagów i atrybutów:
<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>